Nhật Bản sẵn sàng "hồi sinh" TPP
Nhật Bản đã sẵn sàng tái triển khai Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà không có Mỹ, theo báo Financial Times.
Các quan chức Nhật Bản cho biết nước này đã sẵn sàng triển khai mà không thay đổi nhiều nội dung văn bản TPP.
“Chúng tôi sẽ bắt đầu các cuộc thảo luận về TPP với 11 thành viên mà không có Mỹ tại Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) vào tháng 5-2017”, Bộ trưởng Tài chính Nhật Taro Aso cho biết.
Nhật Bản tìm kiếm gì từ TPP?
Trước đó, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe từng tuyên bố TPP là vô nghĩa nếu không có Mỹ. Tuy nhiên, một vài yếu tố đã khiến Nhật Bản suy nghĩ lại.
Chính quyền của Thủ tướng Abe từng mong chờ khả năng Mỹ quay lại TPP. Nhưng trong các cuộc đàm phán kinh tế với Bộ trưởng Aso vào ngày 18-4, Phó tổng thống Mỹ Mike Pence tuyên bố "TPP là chuyện quá khứ của Mỹ" và sẽ thúc đẩy thỏa thuận thương mại song phương giữa Nhật Bản và Mỹ. Với chuyến thăm của ông Pence, chính phủ Nhật Bản xác nhận chuyện Mỹ quay lại với TPP dường như không thể xảy ra. Điều này khiến Nhật Bản quyết định xúc tiến việc thực hiện TPP giữa 11 nước trong lúc chờ Mỹ xem xét lại.
Chuyên gia cấp cao tại Viện nghiên cứu chính sách Nhật Bản Kenichi Kawasaki cho rằng TPP vẫn mang lại lợi ích kinh tế mà không có Mỹ. Theo ông Kawasaki, TPP (với 11 nước) vẫn có thể thúc đẩy tổng sản phẩm quốc nội (GDP) thực của Nhật Bản tăng thêm khoảng 1,11% - thấp hơn một chút so với mức tăng 1,35% trong trường hợp Mỹ tham gia TPP. Việc bảo vệ TPP cũng giúp Nhật Bản thắt chặt quan hệ với những đối tác quan trọng trong khu vực như Việt Nam và Úc, và đẩy lùi một phần làn sóng chống toàn cầu hóa vốn đã lan rộng trên thế giới.
“Chúng ta không thể hy vọng phục hồi kinh tế nếu không có các thỏa thuận thương mại tự do” - ông Kawasaki nói.
Đối với Thủ tướng Abe, hiện đảng cầm quyền Nhật Bản đã gia hạn nhiệm kỳ cho ông đến tháng 9-2021, 8 tháng sau khi nhiệm kỳ hiện tại của Tổng thống Mỹ Donald Trump kết thúc. Việc biến TPP thành hiện thực, ngay cả không có Mỹ, chắc chắc sẽ là di sản lớn đáng để Thủ tướng Abe theo đuổi.
Các nước sắp họp bàn về TPP mà không có Mỹ
TPP được ký kết tháng 12-2016 với sự tham gia của 12 nền kinh tế gồm Úc, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ và Việt Nam, chiếm khoảng 40% GDP toàn cầu. Nhưng ngay sau khi nhậm chức vào đầu năm nay, Tổng thống Trump đã tuyên bố rút khỏi TPP. Tương lai của hiệp định này khiến người ta nghi nghờ.
Theo luật hiện hành, TPP sẽ được triển khai khi các nước chiếm tổng 85% GDP toàn khối phê chuẩn. Vì vậy, việc Mỹ - thành viên chiếm đến 60% GDP toàn khối - tuyên bố rút lui đồng nghĩa việc hiện thực hóa TPP không khả thi.
Để TPP có hiệu lực cần sự đồng thuận của tất cả các bên ký kết còn lại. Theo đó, các cuộc đàm phán mới sẽ phải được tiến hành. Đầu tháng này, Bộ trưởng Thương mại Úc Ciobo đã đến Nhật Bản để bàn việc nối lại TPP.
11 nước đã ký kết còn lại (không có Mỹ) sẽ bắt đầu thảo luận về TPP trong cuộc họp giữa các trưởng phái đoàn đàm phán dự kiến diễn ra tại Canada vào đầu tháng 5-2017 và tại cuộc họp giữa các bộ trưởng kinh tế tại Việt Nam vào ngày 20-5 và ngày 21-5 bên lề Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC).
Nhật Bản chỉ định trưởng đoàn đàm phán TPP mới
Ngày 25-4, chính phủ Nhật Bản thông báo chỉ định Thứ trưởng Ngoại giao Keiichi Katakami kiêm nhiệm vị trí Trưởng đoàn đàm phán TPP. Vị trí này vốn để trống sau khi người tiền nhiệm Hiroshi Oe tiếp nhận vị trí Trưởng đoàn ngoại giao Nhật Bản tại Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD). Đây là động thái mới nhất thể hiện Nhật Bản mong muốn tiên phong trong nỗ lực hiện thực hóa TPP bất chấp việc Mỹ rút lui.
Ông Katakami từng giữ chức Vụ trưởng Vụ Kinh tế Bộ Ngoại giao Nhật Bản khi nước này tham gia các thỏa thuận TPP năm 2013. Từ tháng 6-2016, ông giữ chức Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách các vấn đề kinh tế.
Theo TBKTSG Online
Thông
tin mới
