Tăng kiểm tra xuất xứ ô tô nhập khẩu từ ASEAN, Ấn Độ
Tổng cục Hải quan vừa có văn bản yêu cầu Cục Hải quan các tỉnh, thành phố tăng cường công tác kiểm tra xuất xứ đối với mặt hàng ô tô nhập khẩu từ ASEAN và Ấn Độ áp dụng thuế suất ưu đãi đặc biệt trong khuôn khổ các hiệp định thương mại tự do Việt Nam đang thực hiện.
Tổng cục Hải quan đưa ra chỉ đạo trên trong bối cảnh ô tô nguyên chiếc nhập khầu từ khu vực ASEAN (mà cụ thể là Thái Lan và Indonesia) và Ấn Độ tăng cao trong thời gian gần đây.
Cụ thể, Tổng cục Hải quan yêu cầu khi làm thủ tục hải quan đối với mặt hàng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu từ khu vực ASEAN và Ấn Độ áp dụng thuế suất ưu đãi đặc biệt, các đơn vị hải quan tăng cường công tác kiểm tra xuất xứ theo đúng quy định tại Thông tư 38/2015/TT-BTC; các thông tư của Bộ Công Thương hướng dẫn về C/O hưởng thuế suất ưu đãi đặc biệt; quy trình kiểm tra xác định xuất xứ ban hành kèm theo Quyết định 4286/QĐ-TCHQ của Tổng cục Hải quan và các văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính, theo website của Tổng cục Hải quan.
Trong đó, Tổng cục Hải quan lưu ý các Cục Hải quan kiểm tra việc đáp ứng tiêu chí xuất xứ áp dụng đối với ô tô nhập khẩu nguyên chiếc. Trường hợp có nghi vấn liên quan đến tính hợp lệ của C/O, các thông tin khai báo C/O hay xuất xứ thực tế của hàng hóa nhập khẩu, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố phải gửi báo cáo và hồ sơ liên quan về Tổng cục Hải quan để tiến hành xác minh.
Trong thời gian chờ kết quả xác minh, hàng hóa nhập khẩu không được áp dụng thuế suất ưu đãi đặc biệt mà áp dụng theo mức thuế suất ưu đãi MFN (mức thuế suất ưu đãi được áp dụng cho các nước có mối quan hệ tối huệ quốc với Việt Nam).
Các dấu hiệu cần phải lưu ý liên quan đến tính hợp lệ của C/O như: có dấu hiệu giả mạo chữ ký, con dấu C/O, sự không phù hợp giữa thông tin về hàng hóa khai báo trên C/O với chứng từ thuộc bộ hồ sơ hải quan, nghi ngờ về tiêu chí xuất xứ trên C/O hay qua kiểm tra thực tế (nếu có) phát hiện xuất xứ thể hiện trên hàng hóa khác so với khai báo, quy định về vận chuyển trực tiếp…
Theo Tổng cục Hải quan, lượng ô tô nguyên chiếc các loại nhập khẩu trong 4 tháng đầu năm nay của cả nước đạt 33.400 chiếc, tăng 15,6% (tương đương tăng 4.500 chiếc) so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, chủ yếu được nhập khẩu từ Thái Lan với 12.000 chiếc, trị giá 219 triệu đô la Mỹ, tăng 18,7% về lượng và 19,9% về trị giá so với cùng kỳ năm trước.
Đáng chú ý theo cơ quan hải quan, thị trường Indonesia và Ấn Độ có lượng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu tăng đột biến vào nước ta trong 4 tháng đầu năm nay. Cụ thể, với thị trường Indonesia, Việt Nam nhập tới gần 6.000 chiếc, trị giá 102 triệu đô la Mỹ, tăng 5,3 lần về lượng và 7,6 lần về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái; thị trường Ấn Độ với gần 5.000 chiếc, trị giá 22 triệu đô la Mỹ, tăng 1,1 lần về lượng nhưng giảm 3,5% về trị giá;…
Các chuyên gia trong ngành dự báo ô tô nhập khẩu nguyên chiếc từ Thái Lan và Indonesia sẽ tiếp tục tăng cao trong thời gian tới vì theo cam kết tại Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA), trong đó có Việt Nam, thuế suất nhập khẩu ô tô nguyên chiếc (CBU) từ các quốc gia nội khối giảm về 0% trong năm 2018 so với mức 30% của năm 2017.
Theo quy định, để hưởng mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt ATIGA giảm 30% trong năm nay và 0% vào năm tới, thì ô tô nguyên chiếc nhập khẩu từ khu vực ASEAN phải đại tỷ lệ nội địa hóa nội khối ít nhất 40%. Tuy nhiên trước đó, nhiều ý kiến cho rằng để được hưởng thuế suất ưu đãi đặc biệt nói trên, không ít trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu đã gian lận, lừa đảo thương mại qua giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O). Một số doanh nghiệp lắp ráp trong nước lo ngại tình trạng làm giả giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ, khai tăng hàm lượng tỷ lệ nội địa hóa trong khu vực ASEAN nhằm được hưởng ưu đãi thuế ô tô,...
Trước đó, tại cuộc họp với Bộ Công Thương, đại diện Cục Giám sát quản lý về hải quan thuộc Tổng cục Hải quan nêu thực tế: để được hưởng thuế suất ưu đãi đặc biệt (trong đó bao gồm cả ô tô), không ít trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu đã gian lận, lừa đảo thương mại qua giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O). Đáng lo ngại là hiện tượng này ngày càng tinh vi và phức tạp.
Để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng lẫn các nhà sản xuất và lắp ráp ô tô trong nước, trước đó Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng đã yêu cầu Bộ Tài chính phối hợp với cơ quan liên quan tăng cường quản lý chặt chẽ trị giá tính thuế, xuất xứ ô tô nguyên chiếc nhập khẩu, nhất là việc đáp ứng các tiêu chí xuất xứ của ASEAN. Qua đó nhằm bảo đảm thực hiện đúng quy định của pháp luật về thuế, chống gian lận thương mại.
Đáng chú ý trong chỉ đạo của Phó thủ tướng là việc nghiên cứu khả năng áp dụng biện pháp tự vệ thương mại khi xe ô tô nguyên chiếc nhập khẩu gia tăng đột biến và ảnh hưởng đáng kể đến sản xuất trong nước,...
Theo TBKTSG Online